Nhãn lồng là cây thuốc quý trong Đông y, được biết đến với nhiều tác dụng hữu ích như điều trị mất ngủ, suy nhược thần kinh, chữa táo bón đau bụng, ho do phế nhiệt và nhiều công dụng tuyệt vời khác mà ít người biết.
Nhãn lồng là tên gọi của người miền Nam dành cho cây lạc tiên, hay còn nhiều tên gọi khác như dây nhãn lồng, cây lồng đèn, cây chùm bao, nhãn lòng rừng, rau nhãn lồng,… Tên khoa học là Passiflora foetida L, thuộc họ Passifloraceae.
Nhãn lòng là thảo dược quý, có tác dụng điều trị các bệnh liên quan đến hệ thần kinh, đặc biệt là bệnh mất ngủ, lo lắng, bồn chồn, bức rức không yên. Ngoài ra, nước nhãn lòng còn có tác dụng mát gan, thanh nhiệt, giải độc cơ thể hiệu quả. Đây là vị thuốc Nam thân thuộc, gần gũi, bạn có thể tìm thấy ở bất kỳ đâu.
Nhãn lồng là loại dây leo, thân mềm và có nhiều lông tơ. Lá nhãn lòng mọc so le với nhau và có hình trái tim, với độ dài trung bình khoảng 6-10cm, rộng khoảng 5-8cm, đáy lá hình tim, các mép lá gợn sóng và có cuống lá dài khoảng 7-8cm.
Hoa mọc đơn độc có màu trắng hoặc tím nhạt và có 5 cánh. Xung quanh hoa thường có các tua rua màu xanh bao bọc bên ngoài, bên trong là các màu tím trên các mặt tua và trong cùng là các lông tơ nhỏ, mịn. Thường ra hoa vào khoảng 4-5 hằng năm.
Trái nhãn lồng có hình tròn giống quả trứng cút, sống màu xanh, chín màu vàng ươm. Bên trong có các hạt nhỏ bọng nước li ti và chứa các chất dịch. Trái chín vào tháng 5-7 hằng năm, khi ăn có vị ngọt, rất giàu Vitamin, trẻ con ở Nam bộ rất thích.
Bộ phận dùng: Hầu hết toàn bộ các bộ phận của chúng bao gồm lá, quả, dây đều được dùng để làm thuốc trị bệnh.
Theo nghiên cứu cho thấy, nhãn lồng có chứa các hoạt chất chủ yếu như: Flavonoid, Alcaloid, Saponin.
Theo Queensland, khi quả chín sẽ có chứa axit cyanhydrid. Tuy nhiên trẻ con khi ăn nhãn lồng chín thì không thấy có dấu hiệu bị ngộ độc hay triệu chứng gì bất thường.
Nhãn lồng từ xa xưa đã được ông cha ta truyền tai nhau về những tác dụng chữa bệnh an thần hiệu quả, giúp giấc ngủ được sâu hơn vì nó chứa thành phần Alcaloid. Bên cạnh đó, cây thuốc còn chứa một hàm lượng lớn thành phần Flavonoid có tác dụng chữa các bệnh về tim mạch.
Bài thuốc chữa bệnh từ nhãn lồng
Điều trị đau bụng do nhiệt táo, ho do phế nhiệt:
Theo nghiên cứu cho biết, hàm lượng vitamin C trong nhãn lồng rất dồi dào nên khi sử dụng loại cây này sẽ chữa được các bệnh liên quan đến cổ họng nhất là căn bệnh phổ biến thường gặp như: cảm cúm, cảm lạnh, ho do phế nhiệt. Chuẩn bị 20-30g nhãn lồng, phơi khô, đem đi rửa sạch và nấu với nước uống hằng ngày sẽ thấy tác dụng rõ rệt.
Bài thuốc giúp an thần, dịu dây thần kinh, chữa mất ngủ
Chuẩn bị 10g dây nhãn lồng, 4g tim sen, 15g lá vông khô. Sau khi có hết các dược liệu, bạn đem tất cả đun sôi vào 1.5 lít nước. Khi nước sôi thì đợi khoảng 10 phút cho các hợp chất được hòa vào nhau là có thể thưởng thức. Uống hết trong ngày, duy trì trong vòng 1 tháng sẽ phát huy được công dụng hiệu quả.
Bài thuốc uống này có tác dụng an thần, chữa mất ngủ, dịu thần kinh. Đặc biệt là những người bị stress, thần kinh căng thẳng, dễ cáu gắt, nóng giận,… thì nên uống nước nhãn lồng này.
Điều trị suy nhược, hồi hộp, lo âu từ nhãn lòng
Chuẩn bị 20g nhãn lồng, 10g cỏ tre, 12g lá vông, 10 quả đại táo, xương bồ 6g, cây cỏ mực 15g, lá dâu tằm 10g. Cho tất cả các dược liệu vào nồi, đun với 600ml nước. Khi nước chỉ còn khoảng 200ml thì tắt bếp và chia ra uống thành hai lần trong ngày. Sử dụng 1 tháng kiên trì sẽ cho kết quả tốt.
Làm nước uống, rau ăn mát gan, nhuận trường
Nguyên liệu: nhãn lồng 5g, 1 lít nước sôi, 250g đường trắng. Bổ đôi quả và lấy hết phần trong chất dịch của quả ra. Nước sôi nấu để nguội và hòa 250g đường trắng vào nước sôi và phần chất dịch được lấy từ quả ra, trộn đều các hỗn hợp và sử dụng.
Ngoài công dụng chữa bệnh, nhãn lồng còn dùng để nấu các món ăn hằng ngày như: nấu canh tôm với đọt nhãn lồng. Món này giúp cho cơ thể nạp được nhiều lượng Vitamin, đặc biệt là Vitamin B2 có lợi cho sức khỏe, giúp cơ thể được thanh lọc và chống lại các Cholesterol có hại.
Một số lưu ý khi sử dụng cây (dây) nhãn lồng
Bên cạnh những ưu điểm với các công dụng chữa bệnh có lợi cho sức khỏe thì chúng ta cũng nên lưu ý và tham khảo những chuyên gia y học để tránh những nguy cơ xấu ảnh hưởng đến sức khỏe. Tùy vào tình trạng sức khỏe, tuổi tác của mỗi bệnh nhân mà sẽ có các cách điều trị khác nhau. Vậy nên khi dùng các bạn cần cân nhắc và trao đổi với ý kiến của bác sĩ để có công dụng hiệu quả.
Theo nghiên cứu cho thấy, nhãn lồng hoàn toàn lành tính, không gây tác dụng phụ cho sức khỏe, phù hợp với mọi đối tượng, kể cả chị em phụ nữ đang mang bầu, vì vậy các bà mẹ có thể yên tâm sử dụng nhãn lồng. Tuy nhiên, nhãn lòng là loại rau ăn có tính nhuận tràng cao, làm tăng co bóp ruột, mẹ bầu không nên ăn đọt nhãn lòng trực tiếp, tốt nhất nên nấu nước hoặc pha trà uống để đảm bảo an toàn. Không chỉ bà bầu, các mẹ sau sinh cũng có thể uống trà nhãn lòng để làm dịu thần kinh, giảm lo âu, bất an, ngăn ngừa chứng trầm cảm. Nên uống nước nhãn lòng khi còn nóng để các hoạt chất thực hiện tốt quá trình trao đổi, giúp bạn có một giấc ngủ ngon. Không dùng nước trà để qua đêm vì dễ bị thiu, gây đau bụng.
Nguồn: Tổng hợp từ Internet
