Rau răm có mùi thơm đặc trưng dễ chịu, kích thích tiêu hóa, tăng thêm hương vị món ăn. Nhiều món ăn dân dã thường dùng rau răm để làm giảm đi độ tanh của một số loại hải sản, cá kèo, trứng vịt lộn,... Nó cũng là vị thuốc dân gian phòng trị nhiều bệnh.
Rau răm còn có tên gọi khác là thủy liễu, tên khoa học là Polygomum odoratum Lour, thuộc họ rau răm (Polygomumaceae). Rau răm được trồng phổ biến ở khắp cả nước để dùng làm gia vị. Thường được hái tươi khi dùng.
Lá răm có tinh dầu vàng nhạt, mùi thơm mát dễ chịu. Trong tinh dầu có chứa các andehid chuỗi dài như deanal (28%), dodecanal (44%), decanol (11%) và sesquiterpene chiếm khoảng 15%.
Theo Y học cổ truyền, rau răm vị cay tính ấm. Tác dụng ôn tỳ vị, tiêu thực, cầm tả lỵ, khử hàn, trừ thấp, hoạt huyết tiêu độc, trị bụng đầy chậm tiêu, đầy hơi, tiêu lỏng, bí tiểu, phù thũng, phong thấp nhức mỏi, chàm lở, rắn cắn, làm dịu tình dục... Người ta thường dùng loại rau răm thân đỏ hơi ngả tím để làm thuốc.
Một số bài thuốc về rau răm
1. Chữa rắn cắn: Lấy rau răm rửa sạch, giã nát vắt lấy nước uống, bã đắp vào vết cắn. Trước khi áp dụng nên cố định phần trên vết cắn và làm càng sớm thì mới có kết quả tốt.
2. Chữa cảm cúm, sổ mũi: Lấy 1 nắm rau răm, rửa sạch giã cùng 3 lát gừng tươi, thêm nước, lọc lấy nước uống. Hoặc dùng 20g rau răm, 20g kinh giới, 20g tía tô, 16g xương bồ, 10g kiện, 10g xuyên khung, 10g bạch chỉ, cho tất cả sắc lấy nước uống 2 lần trong ngày.
3. Chữa đầy bụng, trướng bụng: Dùng 1 nắm rau răm rửa sạch, giã nát vắt lấy nước uống, còn dùng bã xoa vào vùng quanh rốn.
4. Chữa đau bụng tiêu chảy do nhiễm lạnh: Lấy 16g rau răm khô, 16g kinh giới, 12g bạch truật, 12g lương khương, 10g quế, 4g gừng nướng. Tất cả cho đun cùng 2 bát nước cho đến khi còn 1 bát, chia uống 2 lần trong ngày.
5. Trị nước ăn chân: Rau răm rửa sạch, giã nát lấy bã đắp chỗ bị đau hoặc giã vắt lấy nước cốt chấm vào, ngày làm 2 lần, hạn chế vết thương tiếp xúc với nước.
6. Chữa hắc lào, ghẻ lở: Lấy toàn cây rau răm ngâm với rượu trắng. Lấy rượu đó bôi hoặc giã nát bã đắp vào rồi băng lại.
7. Chữa vết thương bị bầm tím sưng đau: Lấy 1 nắm rau răm rửa sạch, giã nát trộn cùng long não hoặc đầu long não, xoa vào vết thương và băng cố định.
8. Trị mụn nhọn giai đoạn sưng nóng: Lấy 1 nắm rau răm rửa sạch giã nát cùng một chút muối rồi đắp bã vào nhọt, dùng băng cố định, ngày thay 1 lần, có tác dụng chống viêm, tiêu độc.
9. Hiện tượng bỗng dung đau tim không chịu nổi: Lấy 50g rễ cây rau răm sắc lấy nước rồi thêm 1 chén rượu vào uống cùng, mỗi lần 1 chén.
10. Bị say nắng trong tình trạng nửa tỉnh nửa mê: Lấy 30g rau răm, 20g sâm bố chính tẩm nước gừng, 16g rễ đinh lăng, 10g mạch môn. Tất cả đem sao vàng, cho vào sắc cùng 600ml cho đến khi còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày.
11. Se khít lỗ chân lông: Lấy 1 nắm rau răm giã nhuyễn hoặc xay nhuyễn cùng một chút muối, lọc lấy nước cốt. Mặt sau khi rửa sạch với nước ấm, dùng tay thoa đều nước lên trên mặt và để tự khô. Sau 2 tiếng, rửa sạch mặt với nước lạnh.
Lưu ý khi dùng rau răm
Rau răm không độc nhưng nếu ăn quá nhiều sẽ có những tác hại đối với sức khỏe như: Gây thương tổn đến tùy, giảm chức năng sinh lý, phụ nữ dễ bị mất chu kỳ kinh nguyệt.
Có khả năng gây sảy thai, nên phụ nữ đang mang thai không nên ăn rau răm.
Rau răm có tính nóng nên những người máu nóng, gầy ốm cũng nên hạn chế ăn rau này.
Sưu tầm - Tổng hợp
